Condalleny

Nazwa jest skrótem angielskich słów „condensed allenes”. Cząsteczką, która posłużyła do budowy bardziej złożonych struktur jest trietenylidenocyklopropan. Cechą charakterystyczną tego związku jest położenie atomów wodoru – wraz z wiążącymi je atomami węgla; grupy =CH2 leżą w płaszczyznach prostopadłych do reszty cząsteczki (Orca4.2.1/ revPBE/ def2-TZVP/ hess-plus – przypominam, że określenie „hess-plus” oznacza, że w hessianie wszystkie obliczone częstości są dodatnie – cząsteczka jest zrelaksowana):

Ta cecha prostopadłości grup CH2 była okazją do budowy innych, bardziej rozbudowanych cząsteczek. Pierwszą z nich jest cząsteczka condallenu, rozbudowana o trzy fragmenty allenowe rozlokowane w konformacji s-trans (Orca4.2.1/ B3LYP/ def2-SVP/ hess-plus):

Obliczeniom poddałem również konformer s-cis powyżej przedstawionej cząsteczki (Orca4.2.1/ revPBE/ def2-TZVP/ hess-plus). Kąty torsyjne na fragmentach s-cis wynoszą: -0.3°, -1.2° oraz -2.8°. Bez dużego błędu można powiedzieć, że oba nienasycone ramiona fragmentów s-cis leżą niemal w tych samych płaszczyznach.

Z tej molekuły zbudowałem kolejną przez „dołączenie” kolejnej cząsteczki condallenu. Utworzona struktura zawiera dwie płaszczyzny condallenowe (parametry optymalizacji jak wyżej – nie poprawiałem krotności wiązań przy pierścieniach cyklopropanowych):

Powyżej pokazaną cząsteczkę uprościłem przez usunięcie skrzydłowych grup H2C=. Na skrzydłach pozostały więc trzy grupy metylidenowe (parametry optymalizacji jak wyżej).

Cząsteczkę zawierającą dwie płaszczyzny condallenowe rozbudowałem do trzech płaszczyzn z utrzymaniem relaksacji (parametry optymalizacji jak wyżej):

W pokazanej powyżej cząsteczce skrzydłowe podstawniki allenowe leżą blisko siebie i są odgięte, co zmniejsza napięcie steryczne pomiędzy nimi.

W ramach testowania nowych możliwości powyższą strukturę pozbawiłem allenowych podstawników skrzydowych. dodatkowo zamieniłem „uwodorniłem” zewnętrzne wiązania allenowe. Powstała struktura trójwarstwowa jest również zrelaksowana (Orca4.2.1/ B3LYP/ def2-SVP/ hess-plus):

Ściśle rzecz biorąc struktura powyżej nie ma już charakteru allenowego, ale jest niewątpliwie ciekawa i podatna na dalsze modyfikacje.

Tymczasem zająłem się rozbudową podstawowego condallenu. „Podwojenie” cząsteczki daje strukturę zrelaksowaną (parametry obliczeniowe jak wyżej):

Dodaję tutaj w ramach wtrętu strukturę, która powstała jako cytisen (cytiseny są opisane gdzie indziej). Jest jednak ewidentnie pochodną tetrapropadienylową cząsteczki pokazanej powyżej. Podstawniki propadienylowe zachowują konformację s-cis względem łańcuchów rdzenia tek drobiny (parametry obliczeniowe takie jak wyżej):

Teraz wracam do przerwanego wątku. Co więcej dobudowa kolejnej warstwy nie usuwa relaksacji (parametry obliczeniowe jak wyżej), ale wiązania allenowe środkowej płaszczyzny są już mocno wygięte. Odpowiedni kąt walencyjny, który na fragmencie C=C=C powinien wynosić 180° a wynosi około 122°. Jest zdumiewające, że nie pojawiają się tu częstości ujemne:

wam, że dobudowa kolejnych warstw również powinna dać cząsteczki zrelaksowane. Nie testowałem jednak tych możliwości (marzec 2024).

Część druga – klik