Dplaskeny1

Pokazana poniżej seria struktur jest rozwinięciem idei fullerenów, ale z pewnymi zmianami (nazwa tej grupy – dplaskeny – ma charakter techniczny). Po pierwsze w cząsteczkach pojawiają się skondensowane pierścienie o innej liczbie atomów węgla niż pięć i sześć. Po drugie pewne części sferoidalnych w swej istocie fullerenów usunąłem a powstałe wolne wartościowości zastępowałem atomami wodoru. Po trzebcie wreszcie wolne wartościowości wykorzystywałem do podwojenia struktur.

Pierwsza struktura jest w zasadzie połową pewnego fullerenu. Dodatkowo zrobiłem w tej połówce „dziurę”. Tak powstał węglowodór C51H16 (Orca 4.2.1/ PM3/ hess-plus):

Związek ten kilka posiada kilka izomerów związanych z różnym położeniem atomu wodoru. Tutaj pokazuję jeden z nich, w którym grupa CH2 leży w nieco innym miejscu (parametry obliczeń jak wyżej):

Pozostałych izomerów nie badałem i zagadnienie to pozostaje otwarte (czerwiec 2024).

Chcę zwrócić uwagę tu na pewien szczegół. Pokazane powyżej cząsteczki zawierają nieparzystą liczbę atomów węgla (tu 51 atomów). To powoduje, że układ wiązań podwójnych nie może być w pełni sprzężony. Występuje albo grupa CH2 albo tetraedryczny atom węgla z jednym atomem wodoru (C-H). W wypadku parzystej liczby atomów węgla układ wiązań podwójnych jest w pełni sprzężony, podobnie jak w pokazanym poniżej modelu C68H20 (parametry obliczeń jak wyżej):

Okazuje się, że ten szczegół strukturalny objawia się tym, że „dziura” na dnie (albo jak kto woli – na szczycie) cząsteczki posiada nieparzystą (w wypadku braku całkowitego sprzężenia) albo parzystą liczbę atomów wodoru (w wypadku całkowitego sprzężenia).

Dodatkową ilustracją tej właściwości jest cząsteczka C85H26, której jeden z tautomerów został pokazany poniżej (parametry obliczeń jak wyżej):

Dplaskeny2 – klik